रोग फैलँदा मेरो परिवारलाई प्रकोपदेखि म कसरी जोगाउन सक्छु

आकस्मिक अवश्थाहरूमा सुरक्षित पानीको अभाव, स्वच्छता र सरसफाईको कमीले रोगले महामारीको रुप लिन सक्छ। फोहार र धेरै मानिसहरू हुने ठाउँमा हैजा फैलन सक्छ।

रोगले तीब्र रुप लिंदा वा यसलाई रोक्न नसक्दा रोगको महामारी (वा रोगको प्रकोप) फैलिएर आकस्मिक अवस्था सृजना हुन सक्छ। रूघाखोकी र अरू रोगको माहामारी व्यक्तिको नजिकको सम्पर्कबाट सर्छ भने उक्त बिरामीहरूलाई अलग्गै राख्‍नुपर्छ।

सरुवा रुघाखोकीका लक्षणहरू: धेरै ज्वरो आउने, खोकी लाग्‍ने, घाँटी दुख्‍ने, जिउ दुख्‍ने, टाउको दुख्‍ने, काम्‍ने, थाकेको महसुस हुने, बान्ता हुने र पखाला लाग्‍ने हुन्। कुनै-कुनै बेला रुघाखोकीले गर्दा निमोनिया हुनुका साथै सास फेर्न पनि गाह्रो हुन्छ।

यी कुराहरूबाट बच्‍न यस्ता साधारण तरिका अपनाउनु राम्रो हो:

• साबुन-पानीले वा खरानी-पानीले नियमित रुपमा हात धुनुहोस्।
• दिशा र फोहरलाई सुरक्षित तरिकामा हटाउनुहोस्।
• सुरक्षित तरिकामा खाना तयार गर्नुहोस्।
• सुरक्षित अर्थात स्वच्छ पानी प्रयोग गर्नुहोस् वा घरमा भएको पानीलाई उमालेर, फिल्टर गरेर वा छानेर, क्लोरिन राखेर वा किटाणुरहित बनाउन घाममा राखेर शुद्धिकरण गर्नुहोस्।
• पिउन सुरक्षित पानीलाई सफा भाँडोमा छोपेर राख्‍नुहोस्।
• बिरामी भएको खण्डमा घरमै बस्‍नुहोस् र अरुहरूबाट टाढै रहनुहोस्।
• खतराका लक्षणहरू वा संकेतहरूलाई चिन्‍नुहोस् र बिरामीको कारण अवश्था झनै गम्भीर भएमा के गर्ने र कहाँबाट मदत पाउने पहिल्यै थाहा पाइराख्‍नुहोस्।
• भुँइ सफा राख्‍नुहोस्।
• खोक्दा वा हाछ्युँ गर्दा कुइनाले छोपेर गर्नुहोस् वा टिस्यु प्रयोग गर्नुहोस् र प्रयोग गरिसकेपछि टिस्युलाई सुरक्षित तरिकामा नष्‍ट गर्नुहोस्।
• बच्चाहरूको नजिक वा मानिसहरूको नजिक नथुक्‍नुहोस्।
• विशेषगरि यदि कोही व्यक्तिले खोकिरहेको वा हाछ्युँ गरिरहेको छ र उक्त व्यक्ति अस्वस्थ देखिन्छ भने कम्तिमा पनि एक मिटर टाढा बस्‍नुहोस्।
• सम्भव भएसम्म घरमै बस्‍नुहोस् र मानिसहरूको जमघटमा नजानुहोस र यात्रा नगर्नुहोस्।

Sources

• Facts for Life https://factsforlife.org
• Audiopedia ID: np020707